Modern insanlar yaklaşık 40.000 yıl önce Avrupa’ya vardıklarında, tarihin akışını değiştirecek bir keşif yaptılar.

Kıta zaten evrimsel kuzenlerimiz Neandertaller tarafından doldurulmuştu, ki bu son kanıtlara göre kendi nispeten gelişmiş kültür  ve teknolojilerine sahip olduklarını gösteriyor . Ancak birkaç bin yıl içinde Neandertaller, türümüzü dünyanın her köşesine yayılmaya devam etmeye bırakarak yok oldu.

Neandertallerin tam olarak nasıl neslinin tükendiği araştırmacılar arasında şiddetli bir tartışma konusu olmaya devam ediyor. Son yıllarda verilen iki ana açıklama, yeni gelen modern insanlarla rekabet ve küresel iklim değişikliği oldu .

Afrika dışındaki tüm modern insanlarda Neandertal genetik materyalinin sürekliliği , iki türün birbiriyle etkileşime girdiğini ve hatta seks yaptığını gösteriyor. Ancak başka türden etkileşimler de olabilir.

Bazı araştırmacılar , taş aletler için av ve hammadde gibi kaynaklar için rekabetin gerçekleşmiş olabileceğini öne sürdüler . Diğerleri şiddetli etkileşimler ve hatta savaşlar olduğunu ve bunun Neandertallerin ölümüne neden olabileceğini öne sürdüler.

Türümüzün şiddetli savaş geçmişi göz önüne alındığında, bu fikir zorlayıcı görünebilir. Ancak erken savaşın varlığını kanıtlamak sorunlu (büyüleyici olsa da) bir araştırma alanıdır.

Savaş mı cinayet mi?

Yeni araştırmalar , insan savaşına dair kanıtların bulunduğu eşiği giderek daha erken hareket ettirmeye devam ediyor. Ancak böyle bir kanıt bulmak, sorunlarla doludur.

Yalnızca silahlardan yaralanan korunmuş kemikler bize belirli bir zamanda güvenli bir şiddet göstergesi verebilir. Ama cinayet veya aile kavgası örneklerini tarih öncesi “savaş” tan nasıl ayırırsınız?

Bir dereceye kadar, bu soru ile karar verildi çeşitli örnekler arasında kitlesel öldürme , bütün topluluklar Neolitik döneme kadar uzanan Avrupa siteler (12.000 6.000 yıl önce, tarımın ilk ortaya çıktığı hakkında) bir dizi bir araya katledilen ve toprağa verildi.

Bir süredir, bu keşifler sorunu çözmüş gibi göründü ve çiftçiliğin bir nüfus patlamasına ve grupların savaşması için baskıya yol açtığını öne sürdü. Bununla birlikte, avcı toplayıcıların kemiklerinin önerdiği daha önceki grup öldürme örnekleri bile tartışmayı yeniden başlattı.

Savaşın tanımlanması

Bir başka zorluk da, tarih öncesi toplumlara uygulanabilecek bir savaş tanımına, anlamını yitirecek kadar geniş ve belirsiz hale gelmeden ulaşmanın çok zor olmasıdır. Sosyal antropolog Raymond Kelly’nin iddia ettiği gibi, aşiret toplumları arasında grup şiddeti gerçekleşebilirken, dahil olanlar her zaman “savaş” olarak görülmez.

Örneğin, cinayet, büyücülük veya diğer algılanan sosyal sapmalar için adaletin dağıtılmasında, “fail” bir düzine kişi tarafından saldırıya uğrayabilir. Bununla birlikte, bu tür toplumlarda savaş eylemleri genellikle tek bir kişinin koordineli bir grup tarafından pusuya düşürülmesi ve öldürülmesini içerir.

Her iki senaryo da esasen dışarıdan bir gözlemciye benziyor, ancak biri savaş eylemi olarak kabul edilirken diğeri değil. Bu anlamda, savaş, içerdiği sayılarla değil, sosyal bağlamıyla tanımlanır.

Kilit nokta, muhalif bir grubun herhangi bir üyesinin tüm topluluğu temsil ettiği ve böylece “geçerli bir hedef” haline geldiği çok özel bir mantık türünün devreye girmesidir. Örneğin, bir grup, kurbanın dahil olmadığı bir baskın için misilleme olarak başka bir grubun üyesini öldürebilir.

Bu anlamda savaş, bir dizi fiziksel davranış olduğu kadar soyut ve yanal düşünmeyi de içeren bir ruh halidir. Bu tür savaş eylemleri daha sonra kadınlara ve çocuklara olduğu kadar erkeklere de (genellikle erkekler tarafından) işlenebilir ve bu davranışın erken modern insanların iskeletleri arasında olduğuna dair kanıtlarımız var .

Fosil kaydı

Peki tüm bunlar, modern insanlar ve Neandertallerin savaşa girip girmediği sorusu için ne anlama geliyor?

Hiç şüphe yok ki, Neandertallerin şiddet eylemlerine karıştıkları ve alıcıları oldukları, fosillerin çoğu kafasında künt yaralanmaların tekrarlanan örneklerini gösteren örneklerle . Ancak bunların çoğu, Avrupa’da modern insanların ortaya çıkışından öncedir ve bu nedenle, iki tür arasındaki toplantılar sırasında gerçekleşmiş olamaz.

Benzer şekilde, erken anatomik olarak modern insanların seyrek fosil kayıtları arasında, çeşitli silah yaralanmaları örnekleri mevcuttur, ancak çoğu Neandertallerin ortadan kaybolmasından binlerce yıl sonrasına aittir.

Neandertallere yönelik şiddete dair kanıtlara sahip olduğumuz yerlerde, bu neredeyse yalnızca erkek kurbanlar arasındadır . Bu, erkekler arasındaki rekabetten ziyade “savaş” temsil etme olasılığının daha düşük olduğu anlamına gelir.

Neandertallerin şiddet eylemlerinde bulunduklarına şüphe olmasa da, “savaşı” modern insan kültürleri tarafından anlaşıldığı şekilde kavramsallaştırma kabiliyetleri tartışmalıdır. Bu iki türün küçük, dağınık popülasyonlarının üyeleri temasa geçtiğinde (buna dair kesin bir kanıtımız olmasa da) şiddetli tartışmaların gerçekleşmiş olması kesinlikle mümkündür, ancak bunlar gerçekçi olarak savaş olarak nitelendirilemez.

Kuşkusuz, Üst Paleolitik dönemden (50.000 ila 12.000 yıl önce) modern insan iskeletlerinde, daha yeni Mezolitik ve Neolitik dönemlerde de aynı kalan, şiddete bağlı bir travma modeli görebiliriz. Ancak, Neandertallerin bu kalıbı izlediği hiç de net değil.

Neandertallerin yok oluşundan modern insanların sorumlu olup olmadığı sorusuna gelince, Avrupa’nın birçok yerindeki Neandertallerin türümüz gelmeden önce yok olmuş gibi göründüğünü belirtmek gerekir . Bu, modern insanların, ister savaş ister rekabet yoluyla olsun, tamamen suçlanamayacağını gösteriyor.

Bununla birlikte, dönem boyunca mevcut olan şey , Neandertallerin tercih ettiği ormanlık habitatları azaltmış gibi görünen dramatik ve kalıcı iklim değişikliğiydi . Modern insanlar, Afrika’yı henüz yeni terk etmiş olsalar da, farklı ortamlara karşı daha esnek ve Neandertallerin hayatta kalma yeteneğine meydan okuyabilecek, giderek yaygınlaşan soğuk açık habitatlarla başa çıkmada çok daha iyi görünüyorlar.

Dolayısıyla, ilk modern Avrupalılar organize savaş yapabilen ilk insanlar olsa da, bu davranışın Neandertallerin ortadan kaybolmasından sorumlu ve hatta gerekli olduğunu söyleyemeyiz. Gezegenimizin doğal evriminin kurbanları olabilirler.

Kaynak:https://theconversation.com/when-did-humans-first-go-to-war-149637

Yale Üniversitesinin çalışması, stresin enflamasyonu nasıl tetikle diğine dair gizemi çözüyor

Enflamasyon: Canlı dokunun her türlü canlı, cansız yabancı etkene veya doku hasarına verdiği hücresel, sıvısal ve damarsal -yangı veya iltihaplanma tarzı- bir yanıttır.

Yale Üniversitesi tarafından yürütülen yeni bir çalışma; birçok stres hormonunun bağışıklık sistemini baskılamasına rağmen, aşırı stresin enflamatuar hastalığı nasıl güçlendirdiğinin gizemini çözdü. Araştırma, bir organizma stresle karşı karşıya kaldığında yağ hücreleri tarafından belirli bir bağışıklık hücresinin salındığını gösterdi.

Onlarca yıldır, stres ve enflamatuar hastalıklar arasındaki bağlantı açıktı; birçok kronik hastalık aşırı stres dönemlerinde etkisini arttırdı. Bununla birlikte, bu açık gözlemin altında açıklanamayan bir paradoks vardı: stres karşısında kalan vücut tarafından salınan kortizol, adrenalin gibi hormonlar bağışıklık sistemine belirgin baskı sağlar ancak stres bir şekilde enflamasyona sebep olur.

Yeni çalışma, yeni bir laboratuvar gözleminden kaynaklandı. Farelerden kan almak doğal olarak stresli bir işlemdir ve araştırmacılar bunun interlökin-6(IL-6) seviyelerinin artışıyla ilişkili olduğunu fark ettiler. Artan IL-6 seviyeleri daha önce otoimmün koşullarda ve aşırı streste rol almıştır fakat tam olarak nasıl arttığı araştırılmamıştır.

Hayvanlar stres karşısında infalamatuar tepkiler göstermemeye başladı

Beklenmedik bir şekilde gerçekleşen yeni araştırmanın sonuçları; IL-6’nın aşırı stres karşısında kahverengi yağ hücreleri tarafından salgılandığını ortaya koymaktadır. Stresli bir durumla karşı karşıya kaldığımızda enflamasyonu arttıran işte bu bağışıklık mekanizmasıdır. Ve farelerde, beyin ve kahverengi yağ hücreleri arasındaki sinyal bloke edildiğinde, hayvanlar stres karşısında infalamatuar tepkiler göstermemeye başladılar.

Fakat bir soru hâlâ cevapsız: stresin neden bu kadar zararlı bir bağışıklık sistemi mekanizmasını tetiklediğini hangi evrimsel işlev açıklıyor?

Burada araştırmacılar IL-6’nın hipoglisemiye aracılık etmede önemli bir rol oynadığını keşfettiler. Esasen bu, vücudun “savaş ya da kaç”a tepkimiz için yakıt olarak gerekli glikoz üretimindeki artışlara hazırlanmasına yardımcı olur. (Savaş ya da kaç tepkisi: Savaş ya da kaç tepkisi algılanan zararlı bir olaya, saldırıya veya hayati tehdide yanıt olarak ortaya çıkan fizyolojik tepki. İlk olarak Water Bradford Cannon tarafından tanımlandı.)

Bu sebeple, bu bulgular sadece bir dizi otoimmün hastalık için değil, aynı zamanda birçok zihinsel sağlık bozukluğu için de zorlayıcı yeni araştırma yolları sunmaktadır. IL-6 farelerde bloke edildiğinde, hayvanlar ajitasyon belirtilerinde önemli bir azalma gösterdi, bu da bağışıklık mekanizmasının anksiyete ve depresyonda rol oynayabileceğini düşündürdü.

IL-6 önleyici ilaçlar zaten var ve eklem iltihabı gibi otoimmün durumları tedavi etmek için kullanılmıştır. FDA onaylı ilk IL-6 önleyicisi olan Tocilizumab, halihazırda bir antidepresan tedavi olarak denenmektedir.

Öldükten sonra Dünya’ya ne olacağını bilemezsiniz ancak bu güzel video sayesinde gözünüz açık gitmeyeceksiniz. Buyrun, kendiniz görün.

250 milyon yılda dünya

bildiğiniz gibi dünya’nın dış kabuğu, manto üzerinde yavaşça kayan plakalardan, başka bir deyişle levhalardan oluşuyor. bu durum dünya’nın yüzeyinin, kıtaları birleştirerek veya ayırarak zamanla değişmesine, hareket etmesine olanak sağlıyor.

işte, northwestern üniversitesi’nin bu alandaki profesörü chris scotese’in hazırladığı, levha tektoniklerinin, küresel ısınma ve iklim değişikliğinin gelecekte dünya’nın görünümünü nasıl etkileyeceğini konusundaki araştırmalarından yola çıkarak hazırladığı animasyonlu güzel bir modelleme videosu.

ilgili animasyon videosu

ayrıca ilgili profesöre ait bu youtube kanalında farklı konularda kendisinin hazırlamış olduğu birçok animasyon videosuna ulaşabilirsiniz: