Her pazartesi diyete başlayıp salı günü bozuyor musunuz? Tatlı yemeyeceğim dediğiniz halde koca bir dilim pasta görünce dayanamayıp yiyorsanız tebrikler Marshmallow Testi’ni büyük ihtimalle geçemeyeceksiniz. Aynı zamanda “zevki erteleme testi” olarak da bilinen bu deney, çocuklarla yapılan çok basit bir deney olma özelliği taşıyor ancak basit olmasının yanında ileriye dair birçok sonuç da veriyor.

İşte Tüm Mesele: Şekerlemeyi Yemek ya da Yememek

blank
Çocuk psikolojisinin ünlü deneylerinden olan Marshmellow Testi, ilk olarak 1960’da Stanford Üniversitesi’nde yapıldı. Deneyde, yaşları 3-5 arasında değişen çocuklar tek başlarına bir masada oturuyor ve önlerine 1 tane marshmallow koyuluyor.
Araştırmacı çocuğa, eğer o şekerlemeyi 15 dakika boyunca yemezse ikinci bir şekerleme daha vereceğini söylüyor ve odadan çıkıyor. Testte, çocukların hazzı erteleyip erteleyemediği ölçülürken hazzı erteleyebilen çocukların daha iradeli, oto-kontrol sahibi ve öz denetim mekanizmasının gelişmiş olduğu sonucuna ulaşıldı.
Bu çocuklar 15 yaşına geldiklerinde akademik başarılarının ve bilişsel kapasitelerinin yaşıtlarına göre daha fazla olduğu iddia edildi ve küçük yaşta önünde duran şekerlemeyi yememe ve akademik başarı arasında istatiksel bir bağlantıya rastlandı.
Bu deney zaman içinde eğitim alanıyla beraber ebeveynlikte çok önemli bir konuma ulaştı. Kısmen bu deneyin de etkisiyle; çocuk gelişimi, pedagoji, ebeveynlik eğitimi gibi eksenlerde öz denetim becerilerin gelişmesi ve oto-kontrol üzerine pek çok eğitim düzenlendi. Günümüzde, birçok gelişmiş ülkede okula giden 3-7 yaş arası çocuklara bu alanlarda temel beceriler kazandırmak hedefleniyor ve sosyal-duygusal gelişime çok önem veriliyor.
Deneyin sonucuna dayanarak “çocukların gelecekte daha başarılı olmaları için iradelerini kuvvetlendirin, otokontrollerini geliştirin” mesajı özellikle orta ve üst sınıf ailelerde temel tavsiye niteliğine büründü.

Yeni Nesille, Bir Daha Tekrarlandı

Bu kadar ses getiren deney geçtiğimiz yıllarda 1000 çocukla New York Üniversitesi’nde tekrarlandı. Bu sefer sonuçlar, irade ve akademik başarının çok da ilişkili olmadığı yönündeydi. İrade göstermeyip şekerlemeyi yiyen çocuklar, 15 yaşına geldiğinde akademik olarak da bilişsel kapasite olarak da çoğu zaman yaşıtlarından çok farklı bir seviyede görülmedi.
Yani hazzı erteleme ve oto kontrol hayatımızın her evresinde aynı ölçüde değildi, durumlara ve yaşantımıza göre değişkenlik gösterebiliyordu. Çocuğun asıl zekâsının oto-kontrolden ziyade annenin eğitim seviyesiyle ilişkili olduğu bulgusuna ulaşıldı.
Çocuğunuzun iradesi ve öz denetim becerilerini geliştirmesi önemli bir durum ancak ilerideki başarısını çok etkilediğini söyleyemeyiz. Onun yerine çocuğun içinde yaşadığı çevreyi düzenleyerek ve ebeveyn olarak kendinizi geliştirerek çocuğunuza çok daha büyük bir iyilik yapmış olursunuz.

Farklı Ülkeler Farklı Sonuçlar

blank
Daha önce Batı ülkelerinde yapılan Marshmellow Deneyi, Kamerun’un bir köyünde 4 yaşındaki çocuklarla tekrar yapıldı. Ve Batılı çocukların test sonuçlarını istatistiksel olarak alt üst edecek yeni rakamlara ulaşıldı.
Orada yapılan testte, bir çocuğun önüne 4 marshmallow koyuluyor ve çocuğun şekerlemeleri 20 dakika boyunca yememesi halinde bir şekerleme ödülü daha alabileceğini söyleniyor. Daha sonra araştırmacı odadan çıkıyor.
Hazzı erteleme konusunda irade oranı Alman çocuklarda %30 oranındayken Kamerunlu çocuklarda sonuçların %70 oranında çıktığı görüldü. Bu sonuçlarda özdenetimin yanı sıra tabii ki sosyo-ekonomik faktörler ve şekerlemelerin ülke içinde ulaşılabilirlik durumu da etkili olmuştur.

Deneyle ilgili, çocukların sevimli hallerini ve şekerleme karşısında kendilerini tutamayışlarını aşağıdaki videolardan izleyebilirsiniz: